Het begint allemaal bij de bron
Neumann-microfoons vormen de basis voor Bryan Adams' ‘Bare Bones’-concert in Pompeï, gemixt door Stefan Holtz.
Pompeï, juli 2025 – Bryan Adams staat alleen met zijn gitaar in het oude amfitheater van Pompeï waar Pink Floyd ooit geschiedenis schreef. Geen band, geen effecten, geen in-ear monitoring. Enkel zijn stem, zijn gitaar, een piano, en stenen muren die het geluid al meer dan twee millennia dragen. Dit is zijn muziek in haar pure essentie.
In de front of house zit geluidstechnicus Stefan Holtz achter een lokaal gehuurde digitale console: kleinschalige analoge apparatuur of complexe verwerkingsracks zijn nergens te bespeuren. Maar de man die twee decennia lang Duitse topartiesten als Die Toten Hosen en Westernhagen mixte (en de laatste jaren Die Ärzte) blijft er rustig bij. Zijn filosofie: het begint allemaal bij de bron.
“Mensen willen het gevoel hebben dat Bryan vlak voor hun neus staat, zonder microfoon”, vertelt Stefan, die al sinds 2023 bij Adams zit en zowel de Bare Bones-optredens als tours met de volledige band verzorgt. “Het moment dat ze er de hand van de geluidstechnicus in horen, is de magie verdwenen. De technologie moet verdwijnen.” Dus hoe creëer je een transparante livesound die het optreden van Bryan Adams nog steeds met de nodige emotie en impact overbrengt?
De kunst van het weglaten
Bare Bones is geen gewone tour: het is een handvol zorgvuldig samengestelde optredens. In 2025 waren er slechts vijf of zes sessies, waaronder Rome in januari, de Faeröer-eilanden, IJsland, Schotland, en ten slotte Pompeï in juli. Deze concerten leggen iets intiems bloot: hoe Bryan Adams zijn songs creëert, enkel zijn stem en gitaar, soms de piano. “Dit is hoe hij schrijft”, licht Stefan toe. “Dat ruwe en intieme creatieve moment wil hij delen met zijn publiek.
”Voor deze geselecteerde data vertrouwt het team bewust op lokale productie.“ Naast demicrofoons en de gitaar brengen we bijna niets mee”, zegt Stefan. Vleugelpiano, console en PA worden ter plaatse voorzien. Klinkt riskant? Niet voor hem: “Zorg dat de bron goed zit, en je kan eender welke tafel laten werken.”
En bij de bron, aan het begin van het signaalpad, staat al decennialang één constante: Neumann-microfoons.
Een stem en haar perfecte match
Bryan Adams’ sonische band met Neumann.Berlin gaat decennia terug. In de studio vertrouwde de Canadees tot 1993 op een M 49, daarna stapte hij over op een U 87. Op het podium begon hij met een KMS 140, die hij later inruilde voor een speciaal aangepaste KMS 104.
Begin 2025 kwam de volgende evolutie: de KMS 104 Plus. “We probeerden hem, en Bryan, monitors en FOH waren het er meteen over eens: dit is een grote stap voorwaarts”, herinnert Stefan zich. “Het windscherm is efficiënter, we hebben minder ploffen, en zijn intonatie past perfect bij Bryans stem.”
Die decennialange ervaring wierp op het podium haar vruchten af. “Bryan is één met deze microfoon”, merkt Stefan op. “Hij kent het cardioïde patroon vanbuiten, weet instinctief hoe ver hij moet terugtrekken, wanneer hij zijn hoofd moet draaien. Die microfoon is echt zijn instrument geworden.”
Voor de ‘Bare Bones’-concerten verkiest Adams bewust klassieke wedges boven in-ears, een keuze die voor intimiteit en verbondenheid zorgt, maar ook haar eigen technische uitdagingen met zich meebrengt. “Het is niet altijd gemakkelijk in deze akoestisch waardevolle locaties die op dezelfde manier reageren op wedges” geeft Stefan toe. Maar ondanks zijn eenvoudige cardioïde patroon (in tegenstelling tot zijn hypercardioïde broertje, de KMS 105) verwerkt de KMS 104 feedback als een ware kampioen: “Bryan heeft heel wat volume, da’s het voordeel voor ons. Ik zou dit niet graag proberen met een kwetsbare stem”, voegt hij eraan toe.
Precisie tot in de kleinste details
Voor de concertvleugel zet Stefan vier MCM 114-systemen in: een ORTF-paar nabij de hamers voor articulatie en sprankeling, plus twee extra MCM 114’s bij de klankgaten voor warmte en body.
Naast hun natuurlijk, gebalanceerd geluid en gerichte cardioïde patroon zijn de montagemogelijkheden en het feit dat het MCM-systeem altijd klaar is om op weg te gaan cruciaal voor Stefan: “Je bent echt snel met MCM. Maar waar ik echt weg van ben, is de modulaire constructie met vier aparte delen die ik los van elkaar kan omwisselen. Als een capsule nat wordt, vervang je gewoon de capsule. Als een kabel defect raakt, wissel je de kabel. Je hebt geen volledige nieuwe microfoon nodig."
De magnetische bevestigingen zorgen voor een moeiteloze positionering op de piano, en hun veelzijdigheid blijft hem verbazen: “Bij Die Ärzte heb ik nu negen MCM’s in de running op de drums. De MCM 114 werkt schitterend op alles: trombone, tuba, akoestische gitaar, accordeon. Eén microfoon voor alles, en hij klinkt altijd goed.” In tegenstelling tot veel clip-on microfoons maakt het MCM-systeem indruk met zijn natuurlijke karakter, zonder die hardheid in de hogere middentonen die je vaak hebt.
Adams’ akoestische gitaar wordt opgenomen met een KM 185. Zijn hypercardioïde patroon onderdrukt elegant de wedges en biedt in combinatie met de ingebouwde pick-up de ideale balans tussen onmiddellijkheid en natuurlijk detail.
Het moment vatten
“In Pompeï spelen en het niet opnemen, zou een misdaad zijn”, grapt Stefan voor het optreden. Ze namen het optreden dus even zorgvuldig op als de livemix. Voor sfeer koos hij paren van KMR 81-shotgunmicrofoons en KM 185’s aan beide kanten van het podium. “Ze zijn net een tikkeltje neutraler dan andere opties”, legt hij uit. “Applaus klinkt als applaus, niet als het frituren van ajuinen.”
Een KU 100-dummyhoofd voor het podium nam de binaurale ervaring op. Bij grotere shows met in-ears voedt Adams’ team dit signaal ook in de monitormix, maar het heeft ook een ander doel: voor Adams is het een onbetaalbare referentie waardoor hij het concert later kan horen vanuit de stoel van de luisteraar.
Zo is de cirkel rond
Waar mogelijk breidt Stefan zijn vertrouwen in de Neumann-technologie ook uit naar monitors. In aanloop naar drie shows in 2024 in de Londense Royal Albert Hall werkte hij met een volledig KH-luidsprekersysteem van Neumann. Hoewel het de pure geluidsdrukniveaus van een concert-PA niet kan evenaren, levert het een overtuigende vertaalslag: “Met de combi van de grote KH 420’s en KH 870-subwoofer kom je bijzonder dicht in de buurt van de live ervaring, terwijl de resolutie ongelooflijk blijft.”
Deze consistente toewijding aan Neumann-technologie voor kritieke componenten van de signaalketen geeft Stefan een ijzersterk vertrouwen: “Het neemt zoveel stress weg omdat ik mijn bronnen kan vertrouwen, ongeacht welke console er ook opduikt of hoe de PA geconfigureerd is: al de variabelen die ik niet altijd onder controle kan hebben.”
Voor Stefan Holtz is de cirkel rond: als je wil dat het geweldig is, maak het dan Neumann. Terugblikkend op zijn beslissingen in Pompeï is zijn verdict simpel: “Als we het opnieuw deden, zouden we het net hetzelfde doen!”
Over Neumann
Georg Neumann GmbH, gekend als ‘Neumann.Berlin’, is een van de meest vooraanstaande producenten ter wereld van audioapparatuur van studioniveau en de uitvinder van legendarische opnamemicrofoons waaronder de U 47, M 49, U 67 en U 87. Het bedrijf werd opgericht in 1928, en werd met tal van internationale awards onderscheiden voor zijn technologische innovaties. Sinds 2010 heeft Neumann.Berlin zijn expertise in het ontwerpen van elektroakoestische transducers uitgebreid zodat deze nu ook de studiomonitormarkt omvat. Daarvoor bouwt het voort op de erfenis van de legendarische luidspreker-innovator Klein + Hummel. De eerste Neumann-studiohoofdtelefoon werd in 2019 gelanceerd, en sinds 2022 heeft het bedrijf zijn focus op referentieoplossingen voor live audio versterkt. Met de lancering van zijn eerste audio-interface MT 48 en zijn revolutionaire convertertechnologie biedt Neumann nu alle vereiste technologieën aan die nodig zijn om geluid op het hoogste niveau op te nemen en te leveren. Georg Neumann GmbH maakt sinds 1991 deel uit van de Sennheiser Group en wordt wereldwijd vertegenwoordigd door het Sennheiser-netwerk van dochterondernemingen en jarenlange handelspartners. www.neumann.
Blijf op de hoogte en volg ons op: FACEBOOK I INSTAGRAM I YOUTUBE